Tholen - Wekenlang was er vorig jaar geen spinazie te vinden in de Europese supermarkten. De overvloedige regenval in diverse teeltgebieden had de oogst verpest. Wie echt verlegen zat om het bladgewas, had kunnen aankloppen bij het Proefcentrum voor de Groenteteelt in Sint-Katelijne-Waver. Daar deed Hortiplan de afgelopen jaren onderzoek naar de teelt van spinazie op hun Mobile Gully Systeem. Het bedrijf is erin geslaagd het gewas succesvol binnen te telen.
Geen makkelijke plant
"Spinazie is geen makkelijke plant", vertelt Kurt Cornelissen van Hortiplan. "Niet in de open lucht, niet in de vollegrond, en eigenlijk ook niet op de goten in de kas. Het is een gevoelige plant die snel reageert op ongunstige omstandigheden. Een teelttechnische fout in sla toont zich eerder traag, wat je de kans geeft om je fout te herstellen. Spinazie reageert bij stress eigenlijk heel overdreven en er is weinig vergevingsgezindheid. Je ziet geelverkleuring niet op voorhand aankomen, en als het zover is, is het vaak niet mogelijk nog te corrigeren."
Dat is ook precies waar de kansen liggen voor de bedekte teelt van spinazie: juist het klimaat en de watergift zijn in de open teelt nauwelijks te controleren, en door de veranderde klimaatomstandigheden in de teeltgebieden is daar sprake van steeds langere periodes van regenval of droogte. "Je ziet dat spinazie doorgaans op lichtere grond geteeld wordt. Bij felle regen ontstaat er een korst op de bovenste laag van de bodem, waardoor die ondoordringbaar wordt en er te weinig zuurstof in het wortelmilieu komt. Datzelfde gebeurt als er water op de aarde blijft staan. En omdat spinazie niet vergevingsgezind is, verkleurt het geel en is het product verloren voor de oogst." Tel daarbij het snel krimpende middelenpakket op, en de urgentie wordt duidelijk.
Ook binnen is het geen makkelijke plant. Toch is het Hortiplan de afgelopen twee jaar gelukt succesvol spinazie te telen op het Mobile Gully System, hun NFT-systeem voor de teelt van bladgroenten in beweegbare goten. Dat biedt mogelijkheden om jaarrond spinazie te telen op een veel kleiner oppervlak en met veel efficiënter watergebruik dan in de vollegrond mogelijk is. Daarbij is gewerkt met dezelfde voedingsoplossing. "We hadden verwacht dat er een duidelijkere relatie zou zijn tussen de vetzuren die een rol spelen in de teelt, maar het gaat vooral om de klimaat en watergift die op orde moeten zijn."
Betekent dit dat spinazie het volgende gewas is dat naar binnen verhuist? Zo simpel is het niet. Ook binnen blijft spinazie een gevoelig gewas en dat betekent een risico voor de teler, legt Kurt uit. Bovendien moet er voor product vanuit de kas een premium prijs worden gevraagd. "Als je in de markt praat, lijkt het marktpotentieel gigantisch, en er zijn ongetwijfeld marktpartijen die de hydrospinazie graag zien komen. Maar het is uiteindelijk de vraag wat voor verkoopprijs er gerealiseerd kan worden, en dat is in veel plaatsen in de wereld nog een uitdaging. Maar in eerste instantie blijft het natuurlijk de vraag of je spinazie kunt telen. Dan komt de vraag wat er per kilo en per pond gevraagd moet worden."
Goten voor versneden product
Het systeem voor de spinazie is een doorontwikkeling op de goten die het bedrijf ontwikkelde voor de baby en teen leaf, die na de oogst ook versneden worden. Hoewel de goten voor kroppen binnen Hortiplan nog het grootste segment zijn, ziet het bedrijf wel dat de meeste groei komt uit dit marktsegment.
"De markt voor sla is een stuk groter, maar we willen ons ook voorsorteren op markten waar we in de toekomst rekening mee moeten houden. Als de vraag komt, zijn we klaar om te antwoorden met de technische oplossingen", vertelt Kurt.
Teelten van de toekomst
Zo wordt er ook gekeken naar onder andere basilicum en radijs. "Voor basilicum is de potentie er overduidelijk. Voor radijs zou de businesscase ook te maken moeten zijn. Het verplaatsen naar binnen is iets duurder dan de vollegrondsteelt, maar ook in dit gewas zie je dat het in de vollegrond steeds moeilijker gaat." Tegelijkertijd is de radijsmarkt niet gewend zulke grote investeringen te doen. "Radijstelers nu werken in de zomermaanden vaak in koud glas, of in een tunnel. Voor de winterteelt werken ze met een eenvoudige kasconstructie die veel flexibiliteit teelt om een ander gewas te telen. Dat is anders als je kiest voor een hydrosysteem: je moet een grote investering maken en je geeft je flexibiliteit op, want het systeem dat je koopt, is gemaakt op een bepaalde toepassing." Dat maakt het voor veel radijstelers niet evident om deze stap te maken. "Het kan qua mindset makkelijker zijn voor iemand die nu al sla teelt op goten, om er een afdeling radijs of een ander gewas bij te doen. Die zijn al bekend met het investeringsniveau, en de keuze voor een specifieke teelt."
Hortiplan is aanwezig op GreenTech 2025 in stand 05.425
V
oor meer informatie:
Hortiplan
[email protected]
www.hortiplan.com/en/